Gotu kola – Wąkrota azjatycka – (Centella asiatica) zobacz co na jej temat pisze literatura zielarska:
CIEKAWOSTKA
Gotu kola (Wąkrota azjatycka, Ziele pamięci, Centella asiatica L.) w sięgającej czasów starożytnych medycynie indyjskiej zajmuje szczególne miejsce.
Wąkrota, choć rośnie w odległym nam regionie, to wciąż należy do tej samej rodziny roślin, co dobrze nam znana marchew, pietruszka czy seler.
Nazwa “centella” pochodzi od łacińskiego słowa “centrum” oznaczającego 100, a odnoszącego się do mnogości zalet tego zioła. Natomiast “gotu kola” pochodzi z języka syngaleskiego używanego na Sri Lance, w którym “kola” oznacza liść, a “gotu” kielichowy kształt. Na tej wyspie liście wąkroty są uwielbianym przez słonie przysmakiem i to właśnie jej tubylcy przypisują długowieczność słoni oraz wyśmienitą pamięć.
Wąkrota azjatycka zaliczana jest do rodziny araliowatych, czyli do najbliższych krewniaków żeń-szenia, eleuterokoka, aralii i bluszcza.
KIEDY WARTO STOSOWAĆ?
zaburzenia pamięci i problemy z koncentracją
niepokój i depresje
nerwica lękowa i wrażliwość na stres
żylaki
cukrzyca
OPIS ZIOŁA
W Ayurvedzie gotu kola stosowana jest leczniczo już od ponad 3000 lat. Roślina ta jest ceniona jako środek poprawiający pamięć, koncentrację i zdolność uczenia się. Wpływa korzystnie na funkcjonowanie ciała i umysłu, wspomagając zarówno walkę z wrzodami żołądka jak i z depresją.
Ta niepozorna roślina uważana za prawdziwe panaceum, sklasyfikowana została jako zioło o działaniu adaptogennym, czyli ułatwiającym przystosowanie się organizmu do niekorzystnych warunków środowiskowych.
Wąkrota ma zbawienny wpływ nie tylko na zdrowie fizyczne i psychiczne, ale także na kondycję skóry. Dlatego wykorzystywana jest również w kosmetologii, w walce ze zmarszczkami i cellulitem, cerą naczyniową, a nawet z bliznami.
OPIS BOTANICZNY
Wąkrotę rosnącą w naturalnym środowisku można spotkać w Azji Środkowej na wilgotnych i podmokłych terenach, rośnie również w Japonii, Chinach, na Sri Lance, a także w RPA. Zioło to rośnie do 700 m npm. Coraz śmielej próbuje się zaadaptować tę roślinę także w polskich warunkach klimatycznych.
Centella asiatica jest wieloletnią rośliną płożącą, wytwarzającą rozłogi, z których ukorzeniają się młode pędy przybyszowe. Średnica liścia wynosi od 1,3 do 6,3 cm. W zależności od terenu, który porasta, roślina ta miewa różny wygląd.[/FMP]
Na obszarach o dużej wilgotności obserwuje się Centellę o szerokich, wachlarzowatych liściach, a na terenach mniej wilgotnych liście są drobne i cienkie. Liście tej rośliny będące głównym surowcem zielarskim, można pozyskiwać przez cały rok.
Kwiatostan wąkroty jest baldachokształtny, posiada od 1 do 5 siedzących kwiatów, które są małe, bezszypułkowe, o barwie białej, ciemno różowej lub lekko czerwonej. Roślina wydaje małe, okrągłe lub owalne owoce o długości 8mm.
GALERIA
1/3
2/3
3/3
SPEKTRUM DZIAŁANIA
Wąkrota przydatna jest w stanach zwiększonego wysiłku umysłowego, zaleca się ją w wypadku braku chęci do nauki, braku koncentracji czy też kłopotów z zapamiętywaniem. Poprawia też jakość snu.
Zioło to wpływa pozytywnie na krążenie kwi oraz mikrokrążenie w naczyniach włosowatych, a także wzmacnia ściany naczyń krwionośnych. Wspomaga leczenie żylaków. Posiada też działanie przeciwobrzękowe.
Działa regenerująco na skórę. Pomaga w gojeniu oparzeń i ran, wpływając przeciwbakteryjnie i przeciwzapalnie. Działa zbawiennie na odleżyny.
Łagodzi objawy po ukąszeniu owadów. Wspomaga leczenie pokrzywki, trądzika czy opryszczki. Wzmacnia barierę ochronną skóry, podnosi poziom jej nawilżenia i napięcia. Ponadto hamuje proces starzenia się skóry i walczy skutecznie z cellulitem.
[FMP]
AKTYWNE SKŁADNIKI
W drobnej roślince gotu kola kryje się prawdziwe bogactwo substancji aktywnych. Wśród nich znajdują się m.in. saponiny triterpenowe, które zwiększają aktywność molekuł odpowiedzialnych za namnażanie oraz prawidłowe funkcjonowanie komórek nerwowych. A to z kolei jest związane ze zdolnością do uczenia się i zapamiętywania.
W Centelli występuje także bioflawonoidy korzystnie wpływające na proces rogowacenia skóry oraz na zwiększenie produkcji naczyń krwionośnych. Z kolei sterole zawarte w gotu kola wykazują działanie zmiękczające i oczyszczające, co ma wpływ na łagodzenie skórnych stanów zapalnych. Pomocny w pielęgnacji skóry jest też azjatykozyd, który pobudzając syntezę kwasu hialuronowego poprawia napięcie skóry oraz jej nawilżenie.
Azjatykozyd i madekasozyd, jako substancje biologicznie aktywne stosowane w leczeniu ran i polepszaniu pamięci
Wąkrota w swoim składzie posiada także witaminę A, C, E i K, które uchodzą m.in. za świetne antyoksydanty.
SPOSÓB PRZYGOTOWANIA
Zaleca się przyjmowanie tego zioła w ilości 1-2 g 2 do 3 razy dziennie. Optymalna pora dnia dla zażywania wąkroty to czas od rana do popołudnia.
Zauważalne efekty kuracji następują po miesiącu regularnego spożywania wąkroty. Natomiast po trzech miesiącach kuracji należy przerwać ją na sześć tygodni.
Wąkrotę azjatycką można stosować również zewnętrznie, np. przy leczeniu oparzeń lub zmian skórnych. Jedną z opcji jest stosowanie okładów esencją, którą sporządza się z 4 łyżeczek zioła na jedną szklankę wrzątku. W wypadku dolegliwości skórnych można również stosować maść z wąkroty.
PRZECIWWSKAZANIA: ciąża, karmienie piersią, epilepsja.
Literatura cytowana
1. Tassanawat P, Putalum W, Yusakul G i wsp. Production of polyclonal antibody against madecassoside and development of immunoassay methods for analysis of triterpene glycosides in Centella asiatica. Phytochem Anal
2. Veerendra Kumar MH, Gupta YK. Effect of different extracts of Centella asiatica on cognition and markers of oxidative stress in rats. J Ethnopharmacol
3. Hausen BM. Centella asiatica (Indian pennywort), an effective therapeutic but a weak sensitizer. Contact Dermatitis
4. Wikipedia.org
5. Rozanski.li
6. Lewakowicz- Mosiej T.: „Zioła w leczeniu chorób cywilizacyjnych”, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2017.